Deze brochure zoomt specifiek in op de resultaten van de Operationele Groep “Waterketen”. Waterketen richt zich zowel tot landbouwers als tot ondernemers die gezuiverd afvalwater ter beschikking willen stellen van landbouwers. Het wil daarbij het kader voor gebruik van gezuiverd afvalwater verduidelijken en beantwoorden.

Deze brochure overloopt een voor een de verschillende bronnen van spuistroom en ander nutriëntrijk restwater, kijkt naar de achterliggende oorzaken en stelt mogelijke oplossingen voor. Daarna volgt een uitgebreide uiteenzetting van het uitrijden van spuistroom en van het verwerken ervan met een denitrificatie- en fosfaatfilter. De principes van deze methoden worden omschreven en er wordt de nodige aandacht besteed aan de economische afwegingen. Een laatste gedeelte is integraal gewijd aan de correcte dimensionering van een hemelwaterbassin. Wil men spuistroom vermijden, dan is voldoende kwalitatief uitgangswater immers een absolute must.

Met een biozuiveringssysteem (bv. biofilter of fytobak) kan je puntvervuiling van het oppervlaktewater door gewasbeschermingsmiddelen voorkomen. Dit kan door het spuittoestel correct te reinigen op een daartoe voorziene vul- en spoelplaats en het restwater nadien te verwerken met een biozuiveringssysteem. Voor de opbouw van een biofilter zijn heel wat variaties mogelijk m.b.t. type slangen, koppelingen, kraantjes, druppeldarm, pomp, enz. Het principe blijft echter steeds hetzelfde. In dit document wordt één type uitvoering beschreven waarmee wij op het PCS de meeste en beste ervaring hebben.

De kwaliteit van bepaalde waterbronnen kan zowel verbeterd worden door bijmenging van andere waterbronnen, als door specifieke waterbehandeling. Bijmengen van regenwater aan ondiep grondwater kan bijvoorbeeld het zout- of ijzergehalte tot een aanvaardbaar niveau terugbrengen. Investering in opvang en opslag van hemelwater kan dan goedkoper zijn dan investeren in bvb een omgekeerde osmosesysteem of een ontijzeringsinstallatie. Als de kwaliteit van het water niet voldoet, zijn er in het geval van bacteriologische verontreiniging tal van ontsmettingsproducten en technieken in de handel om het water te behandelen. Het spreekt voor zich dat ook de verwijdering van de bron van de besmetting een oplossing kan bieden. Bacteriologische besmettingen op veeteeltbedrijven vinden bijna steeds hun oorsprong in een bevuiling door mest of in het ontstaan van een biofilm in de leidingen. Ook bij chemische verontreinigingen is het belangrijk om de bron van vervuiling te elimineren.

Deze praktische leidraad bespreekt hoe een vul- en spoelplaats op het bedrijf kan aangelegd worden en welke systemen er bestaan om restvloeistoffen te verwerken. Aan de hand van de brochure kan bepaald worden hoeveel restvloeistof op het bedrijf aanwezig is en welk systeem het best past op het bedrijf. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan de nodige vergunningen en de mogelijke subsidies. Bovendien kunt u zelf aan de slag gaan om een biofilter of fytobak te bouwen op basis van de handige beschrijvingen in de bijlagen. In deze brochure vindt u ook de contactgegevens van de adviseurs in de verschillende provincies terug. Zij staan steeds klaar om uw vragen te beantwoorden!