We merken aan de lijve dat het klimaat verandert en metingen bevestigen dat ook duidelijk: de jaarlijkse neerslaghoeveelheid stijgt lichtjes aangezien een hogere luchttemperatuur meer water kan bevatten dat vroeg of laat neervalt als neerslag. Het aantal neerslagdagen per jaar blijft vrijwel constant, waardoor er per regendag meer neerslag valt dan vroeger. Daarbij is er een duidelijke trend dat de neerslag vooral valt tijdens de winter en minder tijdens de zomer. Aangezien ons watersysteem historisch gezien aangelegd werd om water af te voeren, dient het waterbeheer in Vlaanderen aangepast te worden om het water ook meer bij te houden. Vandaar dat de overheid verschillende maatregelen formuleert om het landschap en de landbouw klimaatrobuuster te maken. De webinar: grondwaterwinning en drainage verduidelijkt wat de nieuwe grondwatertrein betekent voor de landbouw.

Het belang van wateropslag in tijden van overschot, om het te gebruiken in tijden van droogte, blijft toenemen. Landbouwers denken aan de aanleg van private wateropslagsystemen, zoals foliebassins, open putten of watersilo’s. Waar moet je rekening mee houden bij de aanleg? Welke vergunningen heb je nodig? Wie moet je betrekken? Met welke waterbronnen mag het bekken gevuld worden? Wat met het grondverzet? Wat is de impact van de gewestelijke hemelwaterverordening? Zijn er steunmaatregelen voor de aanleg? …

De droogte van de afgelopen jaren maar ook de recente overstromingen tonen duidelijk aan dat we het landschap klimaatrobuuster moeten maken. Door toepassing van stuwen in waterlopen wordt het water maximaal op de akkers vastgehouden en wordt infiltratie bevorderd. Hierdoor wordt enerzijds aanvulling van grondwatervoorraden mogelijk gemaakt en worden anderzijds overstromingen in afwaartse gebieden voorkomen. De aanleg van stuwen wordt gesubsidieerd via niet-productieve investeringssteun. Momenteel voeren we metingen uit bij een bestaande stuw in Sint-Gillis-Waas, waar we vochtgehalte in de bodem en (grond)waterpeil meten. Ook is er een project gestart in Sint-Gillis-Waas waarbij zo’n 40 stuwen geplaatst zullen worden.

We hebben vaker te maken met droge, hete periodes die worden afgewisseld met plaatselijk zeer zware buien. Je kan je gewassen hiertegen wapenen door in te zetten op goed bodembeheer in combinatie met efficiënt watergebruik. Op donderdag 15 december 2022 vond de studiedag ‘Wapen je teelten tegen droogte en noodweer' plaats op het PCG waarbij praktische tips en maatregelen voorgesteld werden.

Vind hier de presentaties die tijdens de themadag gegeven zijn.