Door klimaatverandering zullen langere, droge periodes in de toekomst waarschijnlijk vaker voorkomen, met mogelijk grote gevolgen voor het watersysteem: lage waterafvoeren in waterwegen en kanalen, droogvallende beken en poelen, lage grondwaterpeilen, een dalende waterkwaliteit, … Maar ook met een toenemende concurrentie tussen de watergebruiken (drinkwatervoorziening, industrie, landbouw, scheepvaart, natuurbehoud en recreatie).
De droogtecommissie staat in voor het overleg en de nodige afstemming bij waterschaarste door droogte en neemt bijkomende maatregelen om water te besparen en de resterende watervoorraden optimaal te benutten.
De droogtecommissie is ingebed in de CIW-werking en komt in actie bij aanhoudende of dreigende droge periodes met algemene watertekorten.
UPDATE 30 september 2022 - Niveau 2 / Maatregelen afgestemd door Droogtecommissie
De neerslag van de afgelopen dagen zorgt voor een voorzichtig herstel van de debieten en waterpeilen van de onbevaarbare waterlopen en waterwegen. De neerslag zal evenwel niet resulteren in een structureel herstel van debieten en waterpeilen naar normale waarden voor de tijd van het jaar. Daarvoor zijn de opgebouwde neerslagtekorten veel te groot. De droogtetoestand blijft dus ernstig, maar extra maatregelen worden minstens de komende 2-3 weken niet verwacht.
De Droogtecommissie adviseert het behoud van het captatieverbod op de onbevaarbare waterlopen(tenminste) t.e.m. 10 oktober.
Actuele toestand
De neerslag van afgelopen dagen zorgt voor een (tijdelijke) stijging van afvoeren en waterpeilen van de bevaarbare waterlopen, het is echter nog te vroeg om te spreken van een significant herstel.
Ook op de onbevaarbare waterlopen treden (tijdelijke) stijgingen van debiet en waterhoogte op. Voor heel wat van deze waterlopen, voornamelijk in de zuidelijke helft van Vlaanderen, worden de ecologische minimumdebieten echter nog steeds niet gehaald.
De grondwaterstanden zijn wel licht gestegen. De situatie is licht verbeterd ten opzichte van 10 dagen geleden, maar de grondwaterstanden zijn zeker nog niet op een normaal niveau voor deze tijd van het jaar.
De waterkwaliteitsproblemen als gevolg van de droogte blijven ernstig. De geleidbaarheden in het IJzerbekken en het bekken van de Brugse Polders zijn dalende, maar nog steeds zeer hoog voor de tijd van het jaar. Ook blauwalgen blijven nog op vele locaties aanwezig.
De drinkwatervoorziening blijft gewaarborgd. Het Maasdebiet blijft voldoende hoog (verantwoordelijk voor ca. 40% van de drinkwaterproductie in Vlaanderen) waardoor de toestand van de drinkwatervoorziening normaal blijft. Ook de verbruikscijfers zijn momenteel zeer laag.
Deze week blijft regenachtig. De week nadien wordt het terug droger. Hierdoor wordt verwacht dat de toestand niet zal verergeren.
In heel Vlaanderen leveren waterbeheerders (o.a. De Vlaamse Waterweg, provincies, polders en de VMM) de noodzakelijke inspanningen met verschillende waterbesparende maatregelen.
(peilopzet indien mogelijk, gedeeltelijk dichtzetten watervangen, terugpompen van schutwater, schutbeperkingen, …).
Omwille van blauwalgenbloei gelden op verschillende waterwegen tijdelijke onttrekkings- en recreatieverboden. Ter bescherming van waardevolle natuur gelden tijdelijke onttrekkingsverboden in een aantal afgesloten meanders langs waterwegen.
Op advies van de Droogtecommissie gelden momenteel op alle onbevaarbare waterlopen tijdelijke onttrekkingsverboden.
Het beheerniveau blijft behouden op niveau 2 (code oranje - maatregelen afgestemd door Droogtecommissie).
De situatie wordt op de voet opgevolgd door de bevoegde diensten.
Droogtemaatregelen
Bij een aanhoudende droogte stellen waterbeheerders, waterbedrijven en andere overheidsdiensten alles in het werk om de impact van de droogte te verminderen. Ze stellen een hoger peil in, passen de stuwregeling voor schepen aan, voorzien voeding vanuit andere waterlopen, ...
De minister of de gouverneur kan bijkomende droogtemaatregelen afkondigen. Voorbeelden zijn watergebruiksbeperkingen voor specifieke toepassingen, een captatieverbod of een recreatieverbod omwille van de aanwezigheid van toxische blauwalgen. Het afwegingskader prioritair watergebruik tijdens waterschaarste en droogte ondersteunt waterbeheerders en beslissingsnemers om tijdens periodes van (dreigende) waterschaarste doordachte en wetenschappelijk onderbouwde maatregelen te nemen om de kans op waterschaarste en de gevolgen ervan te beperken.
Blue Deal bindt strijd aan tegen droogte
Met de Blue Deal verhoogt de Vlaamse regering haar inspanningen in de strijd tegen waterschaarste en droogte.
|
Met deze deal wil ze de droogteproblematiek op een structurele manier aanpakken, met een verhoogde inzet van middelen en juiste instrumenten, met betrokkenheid van de industrie en de
landbouwers als deel van de oplossing en met een duidelijke voorbeeldrol voor de Vlaamse en andere overheden.
|
De Blue Deal bevat 70 maatregelen en zet in op 6 sporen. Lees meer ...
Waterschaarste en droogtetoestand
Om de ernst van een waterschaarste- en droogtetoestand beter te kunnen inschatten, wordt gebruik gemaakt van indicatoren. Meetresultaten en voorspellingen van neerslaghoeveelheden, rivierafvoeren, grondwaterpeilen en waterkwaliteitsparameters worden daarvoor verwerkt tot indicatoren die de droogtetoestand of de impact van de droogte inschalen in vier niveaus. De indicatoren worden minstens om de maand berekend. In drogere periodes gebeurt dat elke 14 dagen of elke week. Een overkoepelende indicator informeert over de nood aan maatregelen en coördinatie.
Meer info over de 4 niveaus van de overkoepelende indicator.
Overleg bij waterschaarste en droogte
De Vlaamse droogtecommissie is ingebed in de CIW-werking en komt in actie bij aanhoudende of dreigende droge periodes met algemene watertekorten.
Bij lokale droogte en waterschaarste gebeurt het overleg en de coördinatie via het provinciale droogteoverleg onder leiding van de gouverneur.
Meer info over de droogtecommissie.
Bron: Coördinatiecentrum Integraal Waterbeleid