Door de klimaatverandering zullen langere periodes van droogte moeten worden overbrugd. Het beschikken over voldoende kwalitatief gietwater en het hergebruiken van drainwater zal steeds belangrijker worden. Bij hergebruik van drainwater kan toch een fractie spuistroom worden geproduceerd. Door het verwijderen van nutriënten uit spuistroom wordt de impact op de omgeving en het milieu beperkt.

We mochten een kleine 50 deelnemers verwelkomen op de studiedag ‘Opportuniteiten voor peilgestuurde drainage’. Tijdens de eerste helft deelden we de voorlopige resultaten van het OP-PEIL project. We stelden de geschiktheidskaart voor peilgestuurde drainage in Vlaanderen voor en discussieerden samen over hoe de rekentool voor individuele percelen er zou moeten uitzien. De eerste resultaten rond subirrigatie werden getoond maar zeiden nog weinig in het relatief natte groeiseizoen van 2023.

Sinds 2018 waren de meeste zomers droog tot zeer droog. Door de klimaatverandering wordt een verdere toename van droge, warme zomers verwacht. Daarom wordt irrigatie een noodzaak om de productie en kwaliteit van prei op peil te houden.

Dit jaar lag een verkennende proef aan om te onderzoeken wat de invloed is van irrigatiestrategie op de opbrengst. Beregening gebeurde met druppelirrigatie, de volgende strategieën werden vergeleken:

Sinds juni is de Europese verordening inzake hergebruik van water van kracht. Dit it is een nieuwe wetgeving die onder meer het gebruik van gezuiverd stedelijk afvalwater voor landbouwirrigatie moet vergemakkelijken en aanmoedigen. Iets wat voor de Europese maatregel in Vlaanderen al mogelijk was, maar nu onbetaalbaar lijkt.

De klimaatverandering uit zich de laatste jaren vooral in weersextremen. Denk aan de overstromingen in 2021 en de langdurige droogteperiodes de jaren voorheen en dit jaar. De negatieve gevolgen van deze ontwikkelingen worden in Vlaanderen nog versterkt door de hoge verstedelijkingsgraad en hoge verhardingsgraad van gemiddeld 16%. Het is dan ook meer dan ooit nodig om waterafvoer via riolering te beperken en de grondwatertafel lokaal aan te vullen.

Het tijdelijk onttrekkingsverbod op de onbevaarbare waterlopen en publieke grachten wordt opgeheven.

De afgelopen 6 jaren werd de landbouw geteisterd door wekenlange droogte en hoge temperaturen in het voorjaar en/of de zomer. Door deze problematiek stijgt de interesse in efficiënte irrigatie- en bemestingssystemen. Druppelirrigatie combineren met fertigatie (toepassing van kunstmest door middel van een irrigatiesysteem) is een aanzienlijke meerwaarde: je kan de basisbemesting verlagen en bijbemesten in de wortelzone, waarbij de opgeloste voedingsstoffen onmiddellijk opneembaar zijn.

Tijdens een publieksmoment op zondag 17 september was er grote belangstelling voor het heringerichte overstromingsgebied aan de Moerasstraat in Kruisem. Het gebied combineert een buffer- en spaarfunctie. Via een parcours rond het overstromingsgebied kregen de aanwezigen een deskundige uitleg over de werking van het overstromingsgebied, het spaargedeelte en de aftappunten.

Omwille van de neerslag van de voorbije weken heeft de gouverneur van Oost-Vlaanderen, Carina Van Cauter, het tijdelijk onttrekkingsverbod voor de onbevaarbare waterlopen en publieke grachten gedeeltelijk opgeheven. In 16 onttrekkingszones blijft een onttrekkingsverbod van kracht.

De impact van het wijzigend klimaat laat zich jaar op jaar voelen en verschillen binnen een perceel tonen zich meer en meer. Variatie die zich toont tijdens droge periodes wijst in de richting van verschillende vochtbeschikbaarheid. Deze verschillen kunnen gebundeld worden in een droogtekaart, welke als basis kan dienen voor een aangepaste taakkaart. Met deze taakkaart kan je je beheer binnen je perceel aanpassen in functie van droogtegevoeligheid. Tijdens deze webinar tonen we de verschillen die mogelijk zijn, wat van belang is voor een droogtekaart en hoe diverse farm managementsystemen je hier al in tegemoet komen. Meer info vindt u ook in de bijhorende brochure 'Droogte als stimulans voor variabel beheer'.

Tijdens de voorbije twee teeltseizoenen werd er op verschillende proefvelden in Vlaanderen gezocht naar manieren om de gewasweerbaarheid tegen droogte te verhogen. Goede bodempraktijken kunnen voor een betere vochthuishouding in de bodem zorgen.

Op de infiltratiefiches staan de verschillende infiltratiesystemen uitgelegd samen met de voor- en nadelen, een kostprijsinschatting en de toepasbaarheid op glastuinbouwbedrijven.

Via VLIF Niet-Productieve Investeringen (VLIF-NPI) kan je als landbouwer subsidies ontvangen voor maatregelen die een positieve bijdrage leveren aan de gemeenschap. Om de mogelijkheden en het bestaan van de NPI’s verder kenbaar te maken onder de sector werd het demonstratieproject GlaWInO opgestart dat zich focust op infiltratiesystemen bij glastuinbouwbedrijven. Wat kunnen we voor jouw bedrijf betekenen? Dat lees je hier!

In dat geval zullen we net als in 2022 opnieuw erg zuinig met ons gietwater moeten omgaan. Met dat idee wordt de komende twee jaar het demonstratieproject ‘Duurzaam watergebruik bij sierteelt op containervelden’, gefinancierd door de Vlaamse overheid en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling, uitgevoerd op het PCS.