Een tweede type biozuiveringssysteem is de fytobak. Oorspronkelijk werd het concept van de PhytoBac® door Bayer CropScience in Frankrijk ontwikkeld. Verder onderzoek in Vlaanderen heeft geleid tot de 'fytobak'.
De fytobak is letterlijk een bak, opgevuld met een substraatmengsel met micro-organismen, die zorgen voor de afbraak van gewasbeschermingsmiddelen. Het water uit de fytobak verdampt. De bak moet opgebouwd zijn uit ondoorlaatbaar materiaal, meestal beton of polyethyleenbakken (of vijverfolie). Een efficiënt mengsel van organisch materiaal is opnieuw 50% gehakseld stro, 40% compost en 10% teelaarde van het veld (volumeprocent). Het substraatmengsel van de Phytobac® van Bayer bestaat uit 70% bodem en 30% stro (volumeprocent). De constructie kan bovengronds of gedeeltelijk onder de grond geplaatst worden. Dit laatste verbetert de gebruiksvriendelijkheid van de fytobak.
Dagelijks wordt een bepaalde hoeveelheid restvloeistoffen (afhankelijk van de grootte van de fytobak) over de fytobak gebracht. Belangrijk hierbij is dat onder de Belgische klimaatsomstandigheden verdampt 1m³ substraat jaarlijks ongeveer 500 liter water. De plaatsing en de opbouw van het systeem beïnvloed ook de verdampingscapaciteit.
De grootte van de fytobak wordt bepaald aan de hand van de hoeveelheid restwater op het bedrijf. Tot 20 m³ restvloeistof per jaar wordt een fytobak aangeraden als verwerkingssysteem, maar indien gewenst, kunnen grotere hoeveelheden restwater verwerkt worden met een fytobak.
Speciale spuitdoppen of een druppeldarm zorgen ervoor dat het restwater gelijkmatig over de fytobak verdeeld wordt. Uitdrogen van de bovenste laag vermindert de goede werking van de fytobak, vandaar kan geopteerd worden om de dagelijkse hoeveelheid restwater niet in 1 keer op de fytobak te brengen.
Figuur: fytobakken in de praktijk
Om te vermijden dat regenwater in de fytobak terechtkomt, wordt er een dakconstructie op geplaatst. Er zijn verschillende mogelijkheden zoals bijvoorbeeld lichtdoorlatende golfplaten, serre, … . De dakconstructie stimuleert eveneens de verdamping.
Indien gewenst kan het dak van de fytobak gebruikt worden om de spuitboom te reinigen. Het reinigingswater wordt dan via een goot opgevangen in de restwatertank. Dan moet ook rekening gehouden worden met de spuitboombreedte bij de lengte van de fytobak.
Een overzicht van de diverse zuiveringssystemen wordt weergegeven in een tabel.
Wenst u een fytobak te bouwen op uw bedrijf: ga naar de brochure 'Zuivering van restvloeistoffen van het spuittoestel praktische leidraad' of surf naar Youtube.