Algenbestrijding

Op deze pagina:

• Fysieke methoden
  • Gebruik van waterbeweging
  • Gebruik van ultrasone apparaten
  • Afdekken van de waterberging
• Chemische methoden
  • Verlaging van de pH
  • Oxidatie (H₂O₂)
• Biologische methoden
  • Gebruik van bacteriën en enzymen
  • Gebruik van vis

 

 

​Foto: algengroei in watersilo

 

Bij de opslag van water in een folievijver, een watersilo of een open put dient rekening gehouden te worden met eventuele algenbloei. Algenbestrijding is belangrijk voor het beheersen van de waterkwaliteit. Algen zorgen namelijk enerzijds voor bevuiling van het water, maar anderzijds veroorzaken ze ook verstoppingen van filters en het irrigatiesysteem.

Algen behoren tot het plantenrijk en hebben bijgevolg licht nodig voor hun groei. Bij de aanwezigheid van nutriënten, stilstaand water en warmte groeien ze optimaal. Lichtafscherming is het meest doeltreffend ter preventie van algengroei. Verder is het belangrijk nutriënten in het water trachten te beperken. Het water kan in beweging gehouden worden door te beluchten en ook moet er gestreefd worden naar een gezond biologisch evenwicht. Er bestaan ultrasoon toestellen die algen bestrijden. Chemische anti-algproducten in de wateropslag mogen enkel gebruikt worden als ze zeker onschadelijk zijn.

 

Fysieke methoden

Tabel: samenvatting van technologieën voor algenbestrijding - fysieke methoden (bron: The Fertigation Bible)

Methode	Voordelen		Kosten	Technologische voorwaarden	Sterke punten	Zwakke punten	Aanvullende opmerkingen
	Algenbestrijding	Andere
Gebruik van   water bewe-   ging	• Preventief • Groene algen:   ja • Blauwgroene   algen: ja	•  ↑¹ zuurstof-     niveau	• Oloïd    - Installatie:      € 4.000-7.500    - Energiekosten:      25-150 W/h	• Geen	• Langetermijneffect • Voorkomt ijsvorming • Compatibel met vis • Gebruiks- en   milieuvriendelijk	• Matig effectief • Bewegende deeltjes    kunnen de filters    verstoppen
Gebruik van   ultrasone   apparaten	• Preventief /   Curatief • Groene algen:   ja • Blauwgroene   algen: ja	• ↓ biofilm	• Installatie²:    - (A) € 900    - (B) € 1.650-1.950    - (C) € 1.950-2.540 • Onderhoud:   energiekosten	• Geen	• Langetermijneffect • Geen risico dat de    wateropslag bescha-    digt • Gebruiksvriendelijk en    compatibel met vis	• Niet alle toestellen    bleken effectief te    werken in het    verleden • Toxiciteitseffecten met    het combineren van    blauwgroene algen    en krachtige apparaten    (niet in het geval van    apparaten met een laag    vermogen) en apparaten    met een hoog vermogen    kunnen schade toebren-    gen aan zoöplankton	• Apparaten werken   alleen in een straal van   180° • Waterplanten kunnen    golftransmissie be-    invloeden, actieradius    10-200 m
Afdekken van   de water-   berging	• Preventief /   Curatief • Groene algen:    ja • Blauwgroene   algen: ja	• ↓ waterplanten	• Installatie:   4.000 €/100 m²	• Geen	• Langetermijneffect • Effectief • Afname van verdampings-   verliezen • Gebruikers- en    milieuvriendelijk	• Zuurstofniveau neemt af

¹↑ Increase, ↓ Decrease
²Type A < 750 m³ of < 150 m², Type B: 750 - 150 m³ of 150 - 250 m², Type C: > 5000 m³ of > 250 m²

 

Gebruik van waterbeweging

Een oloïd is een roerapparaat dat gebaseerd is op een Zwitserse uitvinding die oorspronkelijk bedoeld was als alternatieve aandrijving voor schepen. Het wordt gebruikt om het water te mengen en te beluchten. Dit is een preventieve methode tegen groene en blauwgroene algen. Het zuurstofniveau stijgt door waterbeweging. Een oloïd heeft het voordeel ten opzichte van een klassieke waterpomp dat het water aan een laag energieverbruik in beweging gebracht wordt, de energiekosten zijn 25-150 W/u. Daartegenover staat wel de hoge aanschafkost voor het toestel, kosten van installatie van oloïd zijn € 4.000 - 7.500. De sterke punten zijn dat het een langetermijneffect heeft, het ijsvorming voorkomt, compatibel is met vis en gebruiks- en milieuvriendelijk is. De zwakke punten zijn dat het matig effectief is en bewegende deeltjes kunnen de filters verstoppen (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Foto: oloïd

 

Soms wordt geadviseerd om een oloïd in combinatie met een ultrasoon toestel te gebruiken. Op die manier verbetert de werking van het ultrasoon toestel, omdat het water naar het ultrasoon toestel toegebracht wordt. Deze combinatie maakt de toepassing echter nog duurder. Op zich is de oloïd bovendien een vrij gevaarlijk apparaat (ronddraaiende delen). Er dient zeker op toegezien te worden dat geen spelende (zwemmende) kinderen of andere personen in de buurt van het toestel kunnen komen (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Gebruik van ultrasone apparaten

Anti-algentoestellen op basis van ultrasone geluidsgolven worden vaak ingezet op open (folie)vijvers. Het is een preventieve en curatieve methode tegen groene en blauwgroene algen. Ultrasone geluidsgoven, d.i. geluid met een frequentie hoger dan 20 kHz, kunnen algen in water afdoden. Installatiekosten zijn redelijk hoog: € 900 (<750 m³ of <150 m²), € 1.650 - 1.950 (750 - 5.000 m³ of 150 – 250 m²), € 1.950 - 2.540 (> 5.000 m³ of > 250 m²). Ook komen er nog energiekosten bovenop. De sterke punten zijn het langetermijneffect, geen risico dat de wateropslag beschadigt, gebruiksvriendelijk en compatibel met vis. De zwakke punten zijn dat niet alle toestellen effectief bleken te werken in het verleden. Vaak werden er eerst goede resultaten mee bekomen, maar naar verloop van tijd ontstaat er een zekere adaptatie van de algen aan de geluidsfrequentie. Ook kunnen er toxiciteitseffecten voorkomen met het combineren van blauwgroene algen en krachtige apparaten (niet in het geval van apparaten met een laag vermogen) en apparaten met een hoog vermogen kunnen schade toebrengen aan vissen en zoöplankton. Apparaten werken alleen in een straal van 180°. Waterplanten kunnen golftransmissie beïnvloeden, de actieradius is 10-200 m (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Afdekken van de waterberging

De meest effectieve techniek om algengroei in het water te voorkomen, blijft nog altijd het afschermen van het water tegen licht, omdat er dan geen fotosynthese mogelijk is. Op de pagina Afdekmaterialen is hier meer informatie over te vinden.

 

Chemische methoden

Tabel: samenvatting van technologieën voor algenbestrijding - chemische methoden (bron: The Fertigation Bible)

Methode	Voordelen		Kosten	Technologische voorwaarden	Sterke punten	Zwakke punten	Aanvullende opmerkingen
	Algenbestrijding	Andere
Verlaging van   de pH	• Curatief • Groene algen:    ja • Blauwgroene   algen: nee   (kans op toxines)	• Extra   bemesting   (bij kalizwavel-   zuur)	• Onderhoud:    - 0,04 €/100 m³      (H₂SO₄)    - 7,2 €/100 m³      (kalizwavelzuur)	• Beschermende   kleding • pH moet   gemonitord   worden		• Heeft een tijdelijke effect • Is te weinig effectief • Er is regelmatige   toevoeging nodig • Er is een risico van   toxiciteit voor planten • Er is een risico om de    wateropslag te bescha-    digen	• Om algen te kunnen   bestrijden mogen er   geen zuren gebruikt   worden die N of P   bevatten
Oxidatie (H₂O₂)	• Curatief • Groene algen:    ja	• ↓ bacteriën • ↓ biofilm • ↑ zuurstof	• Onderhoud:   9,87 €/100 m³	• Beschermende   kleding	• Milieuvriendelijk	• Heeft een korte-    termijneffect (1 maand) • Er is regelmatige    toevoeging nodig • Heeft een matige    effectiviteit • Is onstabiel als het aan    licht wordt blootgesteld • Er is risico van bescha-    diging van de water-    opslag	• Landurig effect op    leidingen, tanks en    kasapparatuur • Peroxidestrips geven    een idicatie, een    digitale peroxidemeter    is nauwkeuriger

 

Verlaging van de pH

Dit is een curatieve methode tegen groene algen. Dit gebeurt door het toevoegen van bijvoorbeeld aluminium, kalizwavelzuur of H₂SO₄. Voedingsstoffen die aan het water worden toegevoerd, bij gebruik van kalizwavelzuur, kunnen worden afgetrokken van de voedingsoplossing, het zijn dus geen extra kosten. De kosten van een behandeling bij gebruik van H₂SO₄: 1,6 €/100 m³, bij gebruik van kalizwavelzuur: 7,2 €/100 m³. Voor toepassing is beschermende kleding nodig, en de pH moet gemonitord worden. Zwakke punten zijn dat het een tijdelijk effect heeft, het te weinig effectief is, er regelmatige toevoeging nodig is, er risico van toxiciteit voor planten is en er risico om de wateropslag te beschadigen is. Om algen te kunnen bestrijden mogen geen zuren gebruikt worden die N of P bevatten (bron: The Fertigation Bible, 2020). 

 

Oxidatie (H₂O₂)

Dit is een curatieve methode tegen groene algen, en zorgt voor een directe afdoding. Het reduceert bacteriën en biofilm, en verhoogt het zuurstofniveau. De kosten van een behandeling zijn te hoog voor grote bassins, namelijk 9,87 €/100 m³. Voor het toepassen is beschermende kleding nodig. Een sterk punt is dat het milieuvriendelijk is. Zwakke punten zijn dat het een kortetermijneffect heeft (1 maand), dat er regelmatige toevoeging nodig is, dat het een matige effectiviteit heeft, dat het onstabiel is als het aan licht wordt blootgesteld en dat er een risico is van beschadiging van de wateropslag, Het heeft een langdurig effect op leidingen, tanks en kasapparatuur. Peroxidestrips geven een indicatie van de hoeveelheid H₂O₂, een digitale peroxidemeter is nauwkeuriger (bron: The Fertigation Bible, 2020).

 

Biologische methoden

Tabel: samenvatting van technologieën voor algenbestrijding - biologische methoden (bron: The Fertigation Bible)

Methode	Voordelen		Kosten	Technologische voorwaarden	Sterke punten	Zwakke punten	Aanvullende opmerkingen
	Algenbestrijding	Andere
Gebruik van   bacteriën   en enzymen	• Preventief /   Curatief • Groene algen:    ja		• Onderhoud:  ≈ 70 €/100 m³ per   toepassing  (afhankelijk   van het product)	• Geen	• Geen toxiciteitseffecten • Gebruiks- en    milieuvriendelijk	• Risico van verstop-    pingen van filters • Een toename van    watertemperatuur    in de zomer kan het    aerobe proces    onderbreken	• Deze producten moeten    preventief toegepast    worden bij voldoende    hoge temperatuur van    het water (12 °C) om    effectief te zijn
Gebruik van vis	• Preventief /   Curatief • Groene algen:    ja (draadalgen)	• ↓ waterplanten	• Installatie:   0,5-1,0 €/100 m²	• Enige kennis   omtrent vissen	• Langetermijneffect • Hoge effectiviteit • Geen risico voor    beschadiging van de    wateropslag • Milieuvriendelijk	• Het oogsten van vissen    van verloop van tijd kan    wenselijk zijn • Vissen brengen via hun    uitwerpselen terug    nutriënten (voedingsstof-    fen voor algen) in het    water	• Onder 10 °C moet er    gestopt worden met    het voeren van de    vis • Sommige soorten zijn    niet gewenst omdat ze    in de bodem graven en    modder oproeren    tijdens het eten • Vissen hebben een lage    zouttolerantie en  wor-    den beïnvloed door    verschillen in    waterkwaliteit

 

Gebruik van bacteriën en enzymen

Dit is een preventieve en curatieve methode tegen groene algen. Kosten zijn zeer hoog voor toepassing op grote waterbassins, ongeveer 70 €/100 m³ per toepassing, afhankelijk van het product. Toepassing van het product gebeurt twee keer per jaar. De sterke punten zijn dat het geen toxiciteitseffecten heeft en dat het gebruiks- en milieuvriendelijk is. De zwakke punten zijn dat er een risico van verstoppingen van filters is en dat een toename van watertemperatuur in de zomer het aerobe proces kan onderbreken. Deze producten moeten preventief toegepast worden bij voldoende hoge temperatuur van het water (12 °C) om effectief te zijn (bron: The Fertigation Bible, 2020).

Gebruik van vis

Dit is een preventieve en curatieve methode tegen groene algen (draadalgen). De kosten zijn 0,5 - 1 €/100 m². Het is belangrijk om wat kennis omtrent vissen te hebben. De sterke punten zijn dat het een langetermijneffect heeft, dat het een hoge effectiviteit heeft, dat er geen risico is voor beschadiging van de wateropslag en dat het milieuvriendelijk is. De zwakke punten zijn dat het oogsten van vissen na verloop van tijd wenselijk kan zijn en dat vissen via hun uitwerpselen terug nutriënten (voedingsstoffen voor algen) in het water brengen. Onder 10 °C moet er gestopt worden met voeren van de vis en sommige soorten zijn niet gewenst omdat ze in de bodem graven en modder oproeren tijdens het eten. Graskarpers staan daarnaast bekend om de totale verwijdering van waterplanten. Vissen hebben een lage zouttoleratie en ze worden beïnvloed door verschillen in waterkwaliteit (bron: The Fertigation Bible, 2020).