Op woensdag 28 mei 2025 werd in Sint-Gillis-Waas de eerste stuw in een lange rij geplaatst. Viaverda is partner in dit project dat zorgt voor een klimaatrobuustere land- en tuinbouw.

Vanaf 1 juli 2025 mag in bepaalde gebieden in Vlaanderen enkel nog drainage peilgestuurd aangelegd of heraangelegd worden. Via een nieuw online loket kan je nagaan of deze verplichting voor jouw locatie geldt.

We merken aan de lijve dat het klimaat verandert en metingen bevestigen dat ook duidelijk: de jaarlijkse neerslaghoeveelheid stijgt lichtjes aangezien een hogere luchttemperatuur meer water kan bevatten dat vroeg of laat neervalt als neerslag. Het aantal neerslagdagen per jaar blijft vrijwel constant, waardoor er per regendag meer neerslag valt dan vroeger. Daarbij is er een duidelijke trend dat de neerslag vooral valt tijdens de winter en minder tijdens de zomer. Aangezien ons watersysteem historisch gezien aangelegd werd om water af te voeren, dient het waterbeheer in Vlaanderen aangepast te worden om het water ook meer bij te houden. Vandaar dat de overheid verschillende maatregelen formuleert om het landschap en de landbouw klimaatrobuuster te maken. De webinar: grondwaterwinning en drainage verduidelijkt wat de nieuwe grondwatertrein betekent voor de landbouw.

Het is uiterst droog in Vlaanderen. De waterpeilen van de bevaarbare en onbevaarbare waterlopen dalen bijgevolg snel. Vanaf vrijdag 9 mei zijn er verstrengde maatregelen.

De Meetjeslandse landbouwsector heeft de voorbije jaren ernstig geleden onder de droogteproblematiek. Het regionaal Meetjeslandse klimaatadaptatieplan toont aan dat de effecten van de klimaatverandering in de komende decennia nog zullen toenemen en dat dit ernstige negatieve gevolgen voor de landbouwsector met zich mee zal brengen.

De Vlaamse winters zijn nat en de zomers droog. Dat heeft een grote impact op de landbouw: veel van de recente zomers waren zeer droog met grote opbrengstverliezen tot gevolg.

Het belang van wateropslag in tijden van overschot, om het te gebruiken in tijden van droogte, blijft toenemen. Landbouwers denken aan de aanleg van private wateropslagsystemen, zoals foliebassins, open putten of watersilo’s. Waar moet je rekening mee houden bij de aanleg? Welke vergunningen heb je nodig? Wie moet je betrekken? Met welke waterbronnen mag het bekken gevuld worden? Wat met het grondverzet? Wat is de impact van de gewestelijke hemelwaterverordening? Zijn er steunmaatregelen voor de aanleg? …

In slimmer water sparen zit een win-win voor iedereen. Zo liggen er ook kansen in de bufferbekkens van Aquafin. Deze bufferbekkens vangen bij hevige en langdurige regen het overtollige regenwater op en voeren het vertraagd af naar beken en rivieren. Dit om wateroverlast te vermijden. Dankzij slimme sturing van een bekken kan het water ook bewust worden vastgehouden, zodat het kan worden hergebruikt door naburige land- en tuinbouwbedrijven.

Sinds juni is de Europese verordening inzake hergebruik van water van kracht. Dit it is een nieuwe wetgeving die onder meer het gebruik van gezuiverd stedelijk afvalwater voor landbouwirrigatie moet vergemakkelijken en aanmoedigen. Iets wat voor de Europese maatregel in Vlaanderen al mogelijk was, maar nu onbetaalbaar lijkt.

De klimaatverandering uit zich de laatste jaren vooral in weersextremen. Denk aan de overstromingen in 2021 en de langdurige droogteperiodes de jaren voorheen en dit jaar. De negatieve gevolgen van deze ontwikkelingen worden in Vlaanderen nog versterkt door de hoge verstedelijkingsgraad en hoge verhardingsgraad van gemiddeld 16%. Het is dan ook meer dan ooit nodig om waterafvoer via riolering te beperken en de grondwatertafel lokaal aan te vullen.