In het kader van het ADLO-project 'Telen zonder spui' hebben de proefcentra PCS, PCH, PCG, PSKW en Inagro een rekenprogramma uitgewerkt waarmee je zelf eenvoudig aan de slag kan om hierop een antwoord te bieden. Wil je berekenen hoe groot jouw waterbassin moet zijn voor een nieuwe serre of geplande uitbreiding? Of wens je na te gaan hoe jouw bedrijf scoort qua hemelwaterbenutting?

Het doel van het rekenprogramma wordt in het artikel 'Artikel Sierteelt en Groenvoorziening Rekenprogramma helpt bij dimensionering waterbassin' uit het vakblad Sierteelt&Groenvoorziening nr. 2 (1 februari 2014) uitgelegd of je kan het artikel ook raadplegen via Proeftuinnieuws: Berckmoes E., Verdonck S., Van Mechelen M., Mechant E., Dierickx M., Vandewoestijne E., Decombel A., 2014: Thema water: Zelf je waterbassin dimensioneren met nieuw rekenprogramma, 24 (02): 18-20.

Klik hier om het rekenprogramma dimensioneren waterbassin op te starten.

Opgelet: het downloaden kan enige tijd in beslag nemen. Standaard zijn de macro's uitgeschakeld. Voor u van start kan gaan, dient u de macro's in te schakelen. Druk hiervoor in Excel op 'Inhoud inschakelen' (zie gele balk onder menubalk).

In Vlaanderen staat hemelwater gekend om zijn ideale chemische kwaliteit voor toepassing in recirculatiesystemen door afwezigheid van ballaststoffen. Met het oog op MAP4 is het voor de grondloze glastuinbouwbedrijven aangewezen hemelwater maximaal te benutten omdat het arm is aan ballaststoffen waardoor spuien van voedingswater wordt vermeden. Daarnaast wordt het aanwenden van diep grondwater drastisch teruggeschroefd. Telers die de afgelopen jaren hun milieuvergunning moesten vernieuwen, zagen hun vergunde grondwaterwinning ernstig zo niet volledig afnemen. Deze bedrijven moeten op zoek naar alternatieve waterbronnen waardoor hemelwater opnieuw in de kijker komt. Dit maakt dat het niet alleen voor nieuwe serres maar ook voor bestaande bedrijven interessant kan zijn om aan de slag te gaan met het rekenprogramma. Voorzien in voldoende hemelwateropslag is dan ook de boodschap. Correct dimensioneren van het waterbassin ligt hierbij aan de basis.

Het rekenprogramma biedt de mogelijkheid om te berekenen hoeveel percent van de waterbehoefte ingevuld kan worden met het opgevangen hemelwater. Daarnaast geeft het aan hoe frequent watertekorten zullen optreden. Momenteel zijn er standaard waarden beschikbaar voor de teelten van tomaat, paprika, komkommer en enkele sierteeltgewassen. Het programma biedt de mogelijkheid zelf de wekelijkse waterbehoefte van de teelt op te geven, waardoor het programma bruikbaar is voor elke teelt onder glas.

Maar het rekenprogramma biedt meer!

Doordat het rekenprogramma rekening houdt met een brede waaier aan factoren (zie Werkingsprincipe van het Rekenprogramma), is het een bron aan informatie voor het bedrijf. Zo laat het model de mogelijkheid om de jaarlijkse watertekorten maar ook de overloop van het waterbassin te simuleren.

Berekening van de maximale watertekorten is interessant om na te gaan in hoeverre een vergund debiet voor oppompen van grondwater volstaat voor het bedrijf.

Bij nieuwbouwprojecten kan simulatie van de overloop van bassins interessant zijn. De schaalvergroting van serres is een vaststaand feit. Grotere serres impliceren grotere verharde oppervlaktes waardoor de nodige aandacht moet besteed worden aan de impact hiervan op de omgeving bij bijvoorbeeld zeer intensieve neerslag. Met name de hoeveelheid water die vanaf het bedrijf naar oppervlaktewater stroomt, moet vaak ingeschat worden.

Maar ook naar teelten in open lucht biedt het model een reeks mogelijkheden. Hieronder vindt u er slechts enkele ter illustratie.

• Zo laat het model toe te berekenen hoeveel hemelwater er ter beschikking is voor de beregening wanneer het hemelwater van een loods wordt opgevangen.
• Bepalen hoeveel hemelwater er ter beschikking is voor het wassen van prei bij opvang van hemelwater van een loods.
• ...

Praktijkgids 'Telen zonder spui in de glastuinbouw

Deze brochure overloopt een voor een de verschillende bronnen van spuistroom en ander nutriëntrijk restwater, kijkt naar de achterliggende oorzaken en stelt mogelijke oplossingen voor. Daarna volgt een uitgebreide uiteenzetting van het uitrijden van spuistroom en van het verwerken ervan met een denitrificatie- en fosfaatfilter. De principes van deze methoden worden omschreven en er wordt de nodige aandacht besteed aan de economische afwegingen. Een laatste gedeelte is integraal gewijd aan de correcte dimensionering van een hemelwaterbassin. Wil men spuistroom vermijden, dan is voldoende kwalitatief uitgangswater immers een absolute must.

De brochure is beschikbaar via Brochure'Telen zonder spui'