Door de veranderende klimaatomstandigheden neemt het belang van een dynamisch waterbeleid toe. Stuwen kunnen hiertoe bijdragen. We geven een overzicht van de types en de eigenschappen.

In de Vlaamse Ardennen zijn er redelijk wat grachten en beken met een nitraatoverschrijding in het oppervlaktewater als gevolg van nitraatrijk grondwater uit bronnen. Het gaat om beken waar de nitraatconcentraties ter hoogte van het MAP-meetpunt vooral in de zomer hoger zijn dan 50 mg nitraat/l en de jaargemiddelde nitraatconcentratie hoger is dan 18 mg nitraat/l. Deze periodiek hoge concentraties in de zomer zijn te wijten aan de instroom van nitraatrijk grondwater uit bronnen die dagzomen in het valleigebied.

De Vlaamse winters zijn nat en de zomers droog. Dat heeft een grote impact op de landbouw: veel van de recente zomers waren zeer droog met grote opbrengstverliezen tot gevolg.

De droogte van de afgelopen jaren maar ook de recente overstromingen tonen duidelijk aan dat we het landschap klimaatrobuuster moeten maken. Door toepassing van stuwen in waterlopen wordt het water maximaal op de akkers vastgehouden en wordt infiltratie bevorderd. Hierdoor wordt enerzijds aanvulling van grondwatervoorraden mogelijk gemaakt en worden anderzijds overstromingen in afwaartse gebieden voorkomen. De aanleg van stuwen wordt gesubsidieerd via niet-productieve investeringssteun. Momenteel voeren we metingen uit bij een bestaande stuw in Sint-Gillis-Waas, waar we vochtgehalte in de bodem en (grond)waterpeil meten. Ook is er een project gestart in Sint-Gillis-Waas waarbij zo’n 40 stuwen geplaatst zullen worden.

Onder druk van een veranderend klimaat worden gemeenten en hun inwoners geconfronteerd met waterschaarste en wateroverlast. Groenzones lijden hieronder, terwijl dit juist belangrijke klimaatadaptieve maatregelen zijn met heel veel voordelen. Het is duidelijk dat we beter moeten omgaan met water en groen. Op deze afsluitende studiedag werden de eindresultaten en ervaringen van 2 jaar onderzoek belicht en werd de groensector geïnspireerd bij efficiënt waterbeheer met groenzones.

In deze brochure krijg je een overzicht van algemene aandachtspunten bij een aanplant en beschikbare technieken (sortimentskeuze, bodemverbeterende middelen, irrigatietechnieken, afdekmaterialen,…) om klimaatbestendige groenzones te creëren. Met deze technische gids reiken we praktische tips voor groenaanleg, -beheer en -onderhoud aan om gemeentebesturen, tuinarchitecten, -aannemers en siertelers te inspireren en te ondersteunen in de realisatie van klimaatbestendige landschappen.

Gezond groen zorgt voor waterinfiltratie in de bodem en een aangenamer klimaat, daarom is een goed hemelwaterplan bij groenvoorziening belangrijk. In de brochure 'Groen, vol van water' vind je praktische tips en goede praktijkvoorbeelden voor efficiënt waterbeheer in groenzones. Je krijgt een overzicht van haalbare oplossingen en inspiratie vanuit vele Vlaamse steden. Gemeenten, groenvoorzieners, waterdeskundigen, stedenbouwkundigen, landschapsontwerpers, architecten, planologen,... kunnen hiermee aan de ontwerptafel aan de slag. Ze worden ondersteund bij het ontwerp, aanleg en beheer van groenzones, rekening houdend met het veranderend klimaat en waterschaarste en -overlast.