In bepaalde intensieve teelten biedt een doorgedreven optimale bemesting geen garantie voor aanvaardbare nitraatconcentraties in het drainagewater. Het LA-traject ‘Innovatieve toepassingen voor nitraatreductie in drainagewater’  ontwikkelt een best beschikbare techniek om te velde nitraten uit drainagewater te halen.

Wanneer we het hebben over de Bretoense tuinbouwsector, verschijnt bij velen het beeld van de regio met de uitgestrekte kustlijn en de opmerkelijke groene algengroei. Maar niet lang meer, als we Esther Lechevallier, onderzoekster aan het proefstation CATE, mogen geloven. Uit een bezoek aan enkele Bretoense tuinbouwbedrijven en het proefstation CATE blijkt dat er binnen de sector heel wat veranderingen aan de gang zijn. Er is veel aandacht voor duurzaam watergebruik, uitspoeling van nutriënten, gekke wortels en waterontsmetting.

Vandaag worden heel wat Europese tuinbouwregio's meer dan ooit geconfronteerd met tekorten aan kwalitatief water. Bovendien slaagt men er in regio's met intensieve tuinbouwactiviteiten vaak niet in om aan de Europese waterwetgeving te voldoen. Het thematische netwerk FERTINNOWA beoogt beschikbare innovatieve technologieën en ervaringen samen te brengen, uit te wisselen én te implementeren op bedrijfsniveau, om zo belangrijke stappen voorwaarts te zetten wat betreft duurzaam watergebruik in de gefertigeerde groente-, fruit- en sierteelt.

In de huidige tijden waarin het klimaat minder voorspelbaar is en het hergebruik van grondstoffen steeds belangrijker wordt, zijn een efficiënt en duurzaam watergebruik, alsook het beperken van plastiekafval, absolute prioriteiten. In Mediterrane regio’s is het waterprobleem zelfs nog een stuk kritischer dan bij ons. Daarom is het gebruik van micro-irrigatiesystemen zeer voordelig, omdat op deze manier het water optimaal benut wordt, in vergelijking met de traditionele irrigatiesystemen. Deze systemen zorgen namelijk voor een water afgifte enkel daar waar de plant het nodig heeft.

Het doel van het RIGA-project is het ontwikkelen van een nieuw druppelirrigatiesysteem (~T-tape) metanti-alg en antiworteleigenschappen. Dit zou de levensduur sterk moeten verhogen t.o.v. de bestaande druppelirrigatiesystemen. Het innovatieve systeem zal tevens zorgen voor een reductie in waterverbruik, maar ook in een dalend verbruik van ontsmettings- of reinigingsmiddelen. Er wordt gestreefd naar een duurzaam concept dat prijscompetitief zal zijn met bestaande systemen.

Het FOSCAP-project introduceert in de sierteelt een technisch eenvoudige en innovatieve filter voor fosfaatcaptatie uit spuistroom. Deze filter is gevuld met ijzerkorrels met een zandkern (= IOCS of Iron Oxide Coated Sand) of met een granulaat van steekvast ijzerslib. Niet alleen in de sierteelt, maar ook in de groententeelt, op melkveebedrijven en in slachthuizen bevat het afvalwater te veel fosfaten en kan de fosforfilter een oplossing bieden.

Glastuinbouwbedrijven moeten volgens het Mestdecreet voor hun teelt onder permanente overkapping waar voedingswater wordt toegediend, ten laatste tegen 1 januari 2011 beschikken over een opvang met een opslagcapaciteit voor de spuistroom geproduceerd gedurende 6 maand. Voor de meeste sierteeltbedrijven zal het aangewezen zijn te werken volgens een gesloten teeltsysteem met waterrecirculatie om aan de normen en eisen van het Mestdecreet te kunnen voldoen. De verplichte opvangcapaciteit voor spuistroom is bij recirculatie immers veel kleiner. Bovendien mag de buffertank voor recirculatie als opslagcapaciteit voor spuistroom worden beschouwd.

Voor de opbouw van de fytobak zijn heel wat variaties mogelijk. Het principe blijft echter steeds hetzelfde. In de film wordt één uitvoering beschreven met hieronder de benodigdheden. Neem ook een kijkje in de brochure 'Zuivering van restvloeistoffen van het spuittoestel: praktische-leidraad'

Het handboek 'Impact van waterkwaliteit en irrigatiebeheer in de biologische glastuinbouw' is een unieke bron van informatie voor kwekers, onderzoekers, studenten, docenten, consultants en leveranciers die betrokken zijn bij de biologische beschutte teelt. Deze publicatie kan helpen bij het ontwikkelen en implementeren van meer duurzame strategieën in verband met irrigatie in de biologische glastuinbouw.

De kwaliteit van bepaalde waterbronnen kan zowel verbeterd worden door bijmenging van andere waterbronnen, als door specifieke waterbehandeling. Bijmengen van regenwater aan ondiep grondwater kan bijvoorbeeld het zout- of ijzergehalte tot een aanvaardbaar niveau terugbrengen. Investering in opvang en opslag van hemelwater kan dan goedkoper zijn dan investeren in bvb een omgekeerde osmosesysteem of een ontijzeringsinstallatie. Als de kwaliteit van het water niet voldoet, zijn er in het geval van bacteriologische verontreiniging tal van ontsmettingsproducten en technieken in de handel om het water te behandelen. Het spreekt voor zich dat ook de verwijdering van de bron van de besmetting een oplossing kan bieden. Bacteriologische besmettingen op veeteeltbedrijven vinden bijna steeds hun oorsprong in een bevuiling door mest of in het ontstaan van een biofilm in de leidingen. Ook bij chemische verontreinigingen is het belangrijk om de bron van vervuiling te elimineren.

Telers zijn er zich steeds meer van bewust dat spoel- en restvloeistoffen met gewasbeschermingsmiddelen niet zomaar in het oppervlaktewater mogen terecht komen. Er werd hiervoor 2 jaar lang intensief campagne gevoerd door het PCG en alle andere proefcentra in Vlaanderen. De jaren ervoor onderzochten deze centra de juiste en meest haalbare oplossingen. Dat onderzoek rendeert nu in een advies op maat voor de sector. Het principe blijft echter steeds hetzelfde. In de film wordt één uitvoering beschreven met hieronder de benodigdheden. Neem ook een kijkje in de brochure 'Zuivering van restvloeistoffen van het spuittoestel: praktische-leidraad'.

Dat is het 'overschot' bij de aanmaak van mattentaarten. De melkwei blijft achter na het koken en stremmen van melk en wordt vandaag noodgedwongen vermengd onder veevoeder of mest. Da's zonde, want het witte goedje bevat heel wat proteïnen, lactose en eiwitten.

De POM Oost-Vlaanderen startte in 2014, samen met de dienst Landbouw van de Provincie, een proefproject met deze wei in de regio Geraardsbergen. 

Zij staat voor een logistieke uitdaging rond het inzamelen en valoriseren van de lokale reststroom. Zo wordt zure melkwei onder meer verwerkt tot biodetergent.  Ook onderzoekt men nog andere toepassingen, zoals bijvoorbeeld melkwei toevoegen als voedingssupplement in energiedrankjes.

Het verslag van dit onderzoek komt binnenkort op de website!

Het FOSCAP-project (acroniem voor “Fosfaatreductie in spuitstroom van sierteeltbedrijven via innovatieve fosfaatcaptatie”) demonstreert een eenvoudige en goedkope methode om fosfaten uit spuistroom te verwijderen door de chemische binding aan IOCS (Iron Oxide Coated Sand of ijzerkorrels met een zandkern) of aan granulaat van steekvast ijzerslib. Beide filtermaterialen zijn nevenproducten van de ontijzering bij drinkwaterbereiding en worden aangeleverd door het drinkwaterbedrijf Pidpa. 

Puntlozing is één van de voornaamste oorzaken van vervuiling van oppervlakte- en grondwater met gewasbeschermingsmiddelen (GBM). Een belangrijk voorbeeld van puntlozing is lozing van spuitresten en spoelwater in de riool of in de nabijheid van oppervlaktewater. Reductie van dergelijke vervuiling blijft van groot belang om te komen tot een goede grond- en oppervlaktewater kwaliteit en zo te vermijden dat nog meer belangrijke GBM van de markt zouden verdwijnen. 

Deze praktische leidraad bespreekt hoe een vul- en spoelplaats op het bedrijf kan aangelegd worden en welke systemen er bestaan om restvloeistoffen te verwerken. Aan de hand van de brochure kan bepaald worden hoeveel restvloeistof op het bedrijf aanwezig is en welk systeem het best past op het bedrijf. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan de nodige vergunningen en de mogelijke subsidies. Bovendien kunt u zelf aan de slag gaan om een biofilter of fytobak te bouwen op basis van de handige beschrijvingen in de bijlagen. In deze brochure vindt u ook de contactgegevens van de adviseurs in de verschillende provincies terug. Zij staan steeds klaar om uw vragen te beantwoorden!